VEZİRKÖPRÜ SUSUZ BEZİ

El dokuması olan Vezirköprü Susuz Bezi, düz dokuma tekniği ve gelep (pamuk ipliği), çıkrık, çözgü dolabı, tarak, mekikli dokuma tezgahı, mekik, masura, cımbar malzeme ve araçları ile dokunur.

Ürün geçmişte ve günümüzde halen peşkir, çeşitli örtü, çember, içlik ve don olarak kullanılmaktadır.

Susuz bezinde mühür, tarak dişi, koyun gözü, yarım ay, zincir, baygun ve şeker desen/motifleri kullanılır.

Sarı, kırmızı, yeşil, pembe, beyaz, turuncu, fıstık yeşili, ceviz yeşili renkleri kullanılır.

Çember pamuk ipliğinden dokunan ve baş örtüsü amaçlı düzen adı verilen tezgahlarda düz dokumadır. Çemberin dört kenarına yatay ve dikey olarak 1 cm kalınlığında kırmızı ve bordo çubuklar bulunmaktadır. Çemberin ortasına zincir motifinin aralarına baygun, yarımay ve şeker motifleri yerleştirilmiştir. İlk dokunan çemberler (dokuma tezgahlarının eni dar olduğu için) ortadan çırpma dikişi ile dikilmiştir.

Peşkir, eni 60 cm düzen adı verilen tezgahlarda havlu, örtü ve damatlarda ömuz atkısı amaçlı olarak dokunan bezdir. Bezin iki ucuna en az 30 cm genişliğinde desenler uygulanarak yapılan düz dokumadır.

Bürümcük, eni 1 m olan tezgahlarda pamuk ipliğinden dokunan içlik ve don dikiminde kullanılan düz dokumalardır.


Hazır olarak satın alınan pamuk ipi gelepe takılıp çıkrıkta masura sarılır.

Çözgü dolabında takılan kırk tane ip tarağa geçirilir.

Taraktan gelen iplikler çözgü peteğine ordan da dokuma tezgahına takılır.

İplikler birer birer mil yardımıyla çözgüden tarağa geçirilir.

Çıtaya bağlanan iplikler geledüre (dokunan kumaşın sarıldığı yer) bağlanarak dokuma işlemi çözgülerin arası ayakçı ile açılıp mekiğin tokmağın hareketlenmesiyle dokumanın yapılıp, tufa sıkıştırılmasıyla yapılmaktadır.

Dokunan kumaşın ağız kısmının düzgün olması için cımbar (tezgah genişliğinde demir çubuk) takılır.

Kullanılan motif iplikleri 8-12 numara koton ipliklerle yapılmış olup kullanılan motifler çevresindeki varlıklardan esinlenerek geometrik şekiller olarak tesbit edilmiştir.

Zemini düz beyaz olup motiflerde isteğe göre sarı, kırmızı, yeşil, pembe, beyaz, turuncu, fıstık yeşili, ceviz yeşili renkler kullanılır.Vezirköprü Susuz Bezi, sahip olduğu ayırt edici özellikleri yöre insanının kültür ve tarihi geçmişine dayanmaktadır. Vezirköprü Susuz Bezinin sahip olduğu özelliklerin ortaya çıkması için üretim halk eğitimin açtığı kurslar sayesinde devam etmektedir.